Yas Terapisi Nedir ve Kimlere Uygulanır?
Yas Terapisi Nedir?
- Yas terapisi, bireyin kayıp sonrası yaşadığı yoğun üzüntü, acı ve karmaşık duygularla başa çıkmasına yardımcı olan bir psikoterapi yöntemidir. Sevilen birinin kaybı, boşanma, iş kaybı ya da travmatik bir olay sonrası yaşanan yas süreci, bireyin psikolojik dengesini ciddi şekilde etkileyebilir. Yas terapisi, bireyin bu süreçte yaşadığı duyguları anlamasına, kabullenmesine ve yeniden anlam bulmasına destek sağlar.
- Yasın Aşamaları
- Yas süreci genellikle beş aşamadan oluşur:
- İnkar: Kayıp gerçeğini kabullenmekte zorlanma ve şok hali. Birey, “Bu bana olamaz” gibi düşüncelerle gerçeği reddedebilir.
- Öfke: Kayıp nedeniyle yaşanan kızgınlık, suçlama ve adaletsizlik duygusu. Birey bu öfkeyi kendisine, çevresine veya kaybettiği kişiye yöneltebilir.
- Pazarlık: “Keşke…” düşünceleriyle geçmişte yapılan veya yapılmayan şeyler üzerine yoğunlaşma süreci.
- Depresyon: Derin üzüntü, çaresizlik ve motivasyon eksikliği yaşanan bu evrede birey içine kapanabilir ve yaşamdan kopma eğiliminde olabilir.
- Kabul: Kayıp gerçeğinin kabullenilmesi ve hayata yeniden uyum sağlama çabası.
- Bu aşamalar her bireyde farklı süre ve yoğunlukta yaşanabilir. Yas terapisi, bu süreci sağlıklı bir şekilde yönetmeyi kolaylaştırır ve bireyin yaşadığı duyguları anlamlandırmasına yardımcı olur.
- Yas Terapisi Kimlere Uygulanır?
- Yas terapisi, aşağıdaki durumlarda bireylere destek sağlamak için uygulanabilir:
- Sevilen Birinin Kaybı: Ebeveyn, eş, çocuk veya yakın bir arkadaşın kaybı sonrası yaşanan yoğun üzüntü
- Travmatik Kayıplar: Ani ölümler, kazalar veya doğal afetler sonrası yaşanan yas
- Boşanma veya Ayrılık: Evlilik veya uzun süreli ilişkilerin sona ermesiyle yaşanan duygusal zorluklar
- İş veya Kariyer Kaybı: Uzun yıllar yapılan bir işin kaybı sonrası yaşanan kimlik ve güven kaybı
- Sağlık Kaybı: Kronik hastalıklar veya fiziksel yeti kayıpları nedeniyle yaşanan yas süreci
- Evcil Hayvan Kaybı: Evcil hayvanların kaybı, bireylerde derin duygusal yaralar oluşturabilir ve yas terapisi bu süreçte de etkili olabilir.
- Yas Terapisinde Kullanılan Yöntemler
- Yas terapisi, bireyin ihtiyaçlarına göre farklı yöntemler kullanılarak uygulanabilir:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Olumsuz düşünce kalıplarını değiştirerek bireyin baş etme becerilerini geliştirmeyi amaçlar.
- EMDR Terapisi: Travmatik yas deneyimlerinde etkili olan bu yöntem, göz hareketleriyle anıların yeniden işlenmesini sağlar ve travma sonrası stresin etkilerini azaltır.
- Destek Grupları: Benzer kayıplar yaşamış bireylerin bir araya geldiği gruplar, bireyin duygusal destek bulmasına yardımcı olur. Grup terapisi, yas sürecini paylaşma ve baş etme yöntemleri geliştirme açısından oldukça etkilidir.
- Mindfulness ve Meditasyon: Anı yaşama ve duyguları kabullenme becerilerini geliştirmeye yardımcı olur. Nefes egzersizleri ve farkındalık çalışmaları bireyin duygusal dengesini bulmasına katkı sağlar.
- Sanat Terapisi: Resim, müzik veya yazı gibi sanatsal yöntemlerle bireyin duygularını ifade etmesine destek olur.
- Yas Terapisinin Faydaları
- Yas terapisi bireye şu konularda destek sağlar:
- Duygularını tanıma ve ifade etme
- Kaybın yarattığı travmatik etkilerle başa çıkma
- Anlam arayışı ve hayata yeniden uyum sağlama
- Kayıpla ilgili suçluluk, pişmanlık ve öfke gibi duyguları yönetme
- Duygusal dayanıklılık kazanma
- Geleceğe yönelik umut ve motivasyon geliştirme
- Yas Terapisi Ne Kadar Sürer?
- Yas terapisi süresi, bireyin yaşadığı kaybın niteliğine ve duygusal ihtiyaçlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı bireylerde kısa süreli terapi yeterli olurken, daha derin duygusal yaraları olan kişilerde uzun vadeli destek gerekebilir. Terapistin rehberliğinde bireye özel bir yol haritası çizilerek süreç planlanır.
- Yas Terapisine Ne Zaman Başvurulmalı?
- Aşağıdaki durumlarda bir uzmandan profesyonel yas terapisi desteği almak faydalı olabilir:
- Yoğun üzüntü ve acının aylarca devam etmesi
- Günlük yaşam aktivitelerinde belirgin aksama
- İntihar düşünceleri veya kendine zarar verme eğilimi
- Sosyal ilişkilerden kaçınma ve yalnızlık hissinin artması
- Sürekli geçmişe takılı kalma ve geleceğe yönelik umutsuzluk
- Yas Sürecinde Yakınlar Nasıl Destek Olabilir?
- Yas sürecindeki bireyleri desteklemek için şu yöntemler etkili olabilir:
- Duygularını İfade Etmesine İzin Verin: Üzüntü, öfke veya pişmanlık gibi duyguları paylaşmasına alan açın.
- Sabırlı ve Anlayışlı Olun: Yas süreci zaman alır ve her birey bu süreci kendi temposunda yaşar.
- Pratik Destek Sunun: Günlük yaşam aktivitelerinde yardımcı olmak (yemek hazırlamak, ev işlerinde destek sağlamak gibi) bireyin yükünü hafifletebilir.
- Profesyonel Yardım Almayı Önerin: Yas sürecinde takılı kalmış gibi görünen bireyleri bir terapiste yönlendirmek faydalı olabilir.
- Yas terapisi, bireyin kayıpla baş etme sürecinde güçlü bir destek mekanizması sunar. Kayıp yaşamak doğal bir süreçtir; ancak bu sürecin sağlıklı bir şekilde atlatılması için profesyonel destek almak, bireyin duygusal iyileşme yolculuğunda önemli bir adımdır. Eğer siz veya sevdikleriniz yas sürecinde zorlanıyorsanız, bir uzmandan destek almayı ihmal etmeyin.
Bize Ulaşın
Sorunlarınıza birlikte çözüm bulalım
Telefon
0 530 839 77 07
E-Posta
[email protected]
Adres
Hoşnudiye Mahallesi, İsmet İnönü 1 Caddesi, No 22 Sağlık İş Hanı, Kat 6, Daire 33 Harmoni Psikoloji Tepebaşı/Eskişehir
©2024 Eskişehir Psikolog Şahan ARIKAN | All Rights Reserved